Kiểm soát cân nặng cần thiết với dự phòng và điều trị tiểu đường ra sao?

Theo các số liệu thống kê, có đến 50% dân số Việt Nam mắc bệnh tiểu đường và đang trong tình trạng thừa cân, béo phì. Có mối liên hệ chặt chẽ giữa trọng lượng cơ thể và bệnh tiểu đường, khi mà thừa cân, béo phì là một trong những yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến căn bệnh này và làm trầm trọng thêm các biến chứng nguy hiểm.

1. Mối quan hệ giữa thừa cân, béo phì và bệnh tiểu đường

Thừa cân, béo phì là tình trạng chất béo tích lũy và dư thừa quá mức trong cơ thể. Tình trạng này gây ra nhiều vấn đề đáng báo động đối với sức khỏe nói chung và đối với người bệnh tiểu đường nói riêng. 

Ở người béo phì, khả năng tổng hợp insulin của tuyến tụy giảm, từ đó dẫn đến giảm khả năng chuyển hóa glucose và tăng cao lượng đường trong máu. Thừa cân, béo phì cũng khiến cơ thể kém nhạy cảm hơn với insulin, khiến cho việc điều hòa và ổn định đường huyết trở nên khó khăn. Do đó, những đối tượng dư thừa mỡ và cân nặng quá mức sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường.

Không chỉ vậy, béo phì còn làm thúc đẩy nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, thoái hóa khớp, hội chứng ngưng thở khi ngủ, làm tăng sự trầm trọng của các biến chứng bệnh tiểu đường.

Thừa cân, béo phì được đánh giá qua chỉ số khối cơ thể (BMI) như sau:

Bảng 1. Phân loại béo phì theo tiêu chuẩn WPRO (2000) 

*Không áp dụng cho đối tượng phụ nữ đang mang thai và vận động viên

Lời khuyên tốt nhất cho người bệnh tiểu đường đang kèm theo béo phì đó là cần thiết phải giảm cân. Việc giảm cân sẽ khiến cơ thể tăng độ nhạy và giảm hiện tượng kháng insulin, giúp cải thiện các chỉ số đường huyết, mỡ máu, huyết áp, từ đó cũng giảm bớt được lượng và thời gian dùng thuốc tây điều trị.

Chỉ cần giảm một lượng cân nhỏ, người bệnh cũng có thể thấy được những hiệu quả rõ rệt. Ở người tiền tiểu đường, nếu giảm được khoảng 900 gam trọng lượng cơ thể, đã giúp giảm 11-12% nguy cơ phát triển thành bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, người bệnh không nên nôn nóng giảm cân quá nhanh, chỉ nên giảm tối đa 0.5-1kg/tuần. Giảm cân quá nhanh khiến cơ thể dễ mất nước, giảm khối lượng cơ, mệt mỏi, hạ đường huyết, thậm chí ngất xỉu. Việc giảm cân cần có một kế hoạch cụ thể và lâu dài để đạt được hiệu quả tốt nhất.

2. Làm sao để kiểm soát cân nặng hiệu quả?

Luyện tập, vận động

Các hoạt động thể chất giúp tăng sử dụng năng lượng dự trữ từ các mô mỡ trong cơ thể, từ đó giúp giảm cân và kiểm soát cân nặng mong muốn. Không chỉ vậy, việc tập luyện, vận động cũng khiến cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn, giảm nguy cơ tăng lượng đường trong máu, giúp kiểm soát tốt các chỉ số đường huyết, huyết áp cũng như các chỉ số mỡ máu.

Người thừa cân, béo phì nên tìm cơ hội vận động thường xuyên như đi bộ, đạp xe thay vì đi xe máy với quãng đường gần, leo thang bộ,… Thời gian luyện tập lí tưởng trong khoảng 60-75 phút mỗi ngày. Ngoài đi bộ, đạp xem, các bộ môn khác như nhảy dây, bơi lội, cầu lông,… cũng có thể được lựa chọn để phù hợp với thể trạng và sở thích.

Người bệnh tiểu đường kèm béo phì nên đi khám tim mạch, mắt, kiểm tra bàn chân và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi lựa chọn loại hình vận động phù hợp và an toàn. Trước khi tập, nếu đường huyết dưới 9mg/dL (hay 5 mmol/L) thì nên ăn nhẹ để tránh hạ đường huyết đột ngột trong khi tập luyện.

Kiểm soát chế độ ăn uống

• Giảm khẩu phần ăn: Nguyên tắc để giảm cân đó là lượng calo nạp vào cần ít hơn lượng calo tiêu thụ để cơ thể huy động năng lượng từ các mô mỡ và đạt hiệu quả giảm cân.
• Bữa ăn cần có sự cân bằng giữa các nhóm chất carbohydrate, lipid và protein. Trong đó, cần lưu ý việc giảm lượng carbohydrate (chất bột đường) trong khẩu phần ăn. Nên ưu tiên bổ sung carbohydrate có trong ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt, lúa mạch thay vì ngũ cốc tinh chế như gạo trắng, bánh mì trắng,…
• Hạn chế nạp vào chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa có trong mỡ động vật, đồ ăn nhanh, đồ chiên rán. Thay vào đó, lựa chọn các chất béo không bão hòa, tốt cho tim mạch như PUFA, MUFA, MCT.
• Bổ sung nhiều chất xơ hơn có trong rau củ, đặc biệt là những loại chứa ít tinh bột như bông cải xanh, măng tây, nấm,…
• Bổ sung vitamin và các chất vi lượng có nhiều trong trái cây tươi và ít đường như cam, bưởi, dâu tây,…
• Giảm lượng muối trong bữa ăn do càng nạp nhiều muối, cơ thể càng cần nhiều nước và giữ nước lại trong lòng mạch, tế bào, từ đó làm giảm hiệu quả giảm cân của cơ thể.
• Tăng cường thực phẩm giàu protein và ít mỡ như cá, tôm cua,… để bổ sung được đủ lượng protein cần thiết mà không làm tăng quá nhiều lượng calo nạp vào mỗi ngày.

Giảm cân có vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Do đó nếu cơ thể đang trong tình trạng thừa cân, béo phì, cần bắt đầu ngay một chế độ ăn và lối sống khoa học để điều chỉnh cân nặng và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường xuống mức thấp nhất.

Để dễ dàng hơn trong việc cân đối chế độ dinh dưỡng cũng như điều chỉnh cân nặng thì người dùng cũng có thể lựa chọn sản phẩm đã được cân đối sẵn tỉ lệ các chất dinh dưỡng như trong soup cao năng lượng Suppro Cerna. Không chỉ chứa hệ bột đường tiên tiến (Maltitol, lúa mạch), cùng lượng acid béo PUFA, MUFA, đạm Whey dồi dào trong Suppro Cerna giúp kiểm soát cân năng nhưng vẫn cung cấp cao năng lương, phù hợp cho người đang cần chế độ ăn ít bột đường, dự phòng và điều trị tiểu đường. Ngoài ra, sản phẩm còn chứa một số hoạt chất sinh học như Curcumin, nhóm Sulfo+ (kẽm, Selen hữu cơ và Sulforaphane), Đông trùng Hạ thảo giúp tăng cường đề kháng, ổn định đường huyết, dự phòng các vấn đề về tim mạch và các biến chứng tiểu đường.

Mong rằng bài viết trên đã cung cấp cho độc giả những thông tin hữu ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì về chế độ dinh dưỡng hay sản phẩm, vui lòng liên hệ trực tiếp tới Hotline của nhãn hàng – 1800 646 855 (miễn cước) để được các chuyên gia dinh dưỡng tư vấn cụ thể.

Sản phẩm SUPPRO CERNA được sản xuất bởi công thức nghiên cứu độc quyền của Viện nghiên cứu Thực phẩm chức năng – RIFF

Đơn vị phân phối: CÔNG TY CỔ PHẦN DƯỢC PHẨM CYSINA

Địa chỉ: Số 16, LK 6A, Làng Việt Kiều Châu Âu, Phường Mỗ Lao, Quận Hà Đông, TP.Hà Nội.